Geschiedenis
Het Utrechts Stedelijk Gymnasium is één van de alleroudste scholen van Nederland en verreweg de oudste van de stad Utrecht. Op 4 december 1474 werd de “Hieronymusschool” gesticht door de Broeders des Gemeenen Leevens - met als beroemde stichter en leider Geert Grote - in Utrecht. Als voorlopers van de ideeën van renaissance en humanisme streefden de Broeders naar vernieuwing van het verstarde middeleeuwse onderwijs. Zij kregen op de dag van de stichting door een erfenis de beschikking over een pand dat als eerste schoolgebouw diende: het stond precies in de bocht van de Kromme Nieuwe Gracht, waar deze het dichtst bij de singel komt - en toen ook bij de stadsmuur. Naast dit gebouw stond eeuwenlang de Porta Latina, de Latijnse poort, die nog steeds in de Cantus, het schoollied, wordt bezongen.
In 1578 maakte de Vroedschap van Utrecht de Hieronymusschool tot Stadsschool en werd deze De Grote School van de stad. In 1634 werd de Illustere School gesticht, waaruit twee jaar later de Utrechtse Universiteit ontstond. De Hieronymusschool kreeg toen de taak om leerlingen voor te bereiden op deze universiteit. In 1876 maakte de nieuwe wet op het hoger onderwijs van alle Latijnse scholen gymnasia. Ook de Hieronymusschool werd een gymnasium, te weten het (Utrechts) Stedelijk Gymnasium.
Van de vijf gebouwen waarin de school ooit is gehuisvest, bestaan er nog drie. In 1830 verliet men het eerste gebouw aan de Kromme Nieuwe Gracht, dat spoedig daarna werd afgebroken. Vervolgens betrok de school een pand aan het Domplein, dat ook niet meer bestaat. In 1841 ging men naar de zuidzijde van de Minrebroederstraat, vlakbij de Ganzenmarkt. Dit gebouw staat er nog, evenals de huisvesting aan de noordkant van die straat, waarin de school in 1880 werd ondergebracht. In 1884 kwam de voorzijde van dit gebouw door uitbreiding aan het Janskerkhof te liggen.
In 1932 verhuisde het gymnasium onder groot feestvertoon naar het gebouw aan de Homeruslaan en het Minervaplein. Zowel de laan als het plein kregen vanaf dat moment hun klassieke naam toebedeeld. In 2011 betrok het USG een markant nieuw gebouw aan de Ina Boudier-Bakkerlaan. Als gevolg van voortdurende groei is in het schooljaar 2020 – 2021 het gebouw uitgebreid met een uitbouw op het eigen terrein.
Onze visie op onderwijs
Wij hebben onze belangrijkste doelen weergegeven in de afbeelding hierboven. Brede en diepgaande vorming staat voor ons centraal en welbevinden is de basisvoorwaarde om te leren. Er heerst daarom op school een sfeer van openheid en vertrouwen en er is een veelzijdig aanbod van gemeenschappelijke en keuzeonderdelen. Er is een goede ondersteuning voor zowel leerlingen als docenten.
Beide groepen genieten veel ruimte, vertrouwen en verantwoordelijkheid, omdat de overtuiging is dat mensen bloeien naarmate zij meer vrijheid krijgen. De docenten zijn enthousiast, deskundig en positief en kijken vanuit een waarderend perspectief naar de leerlingen en het onderwijs. Samen met collega’s en leerlingen werken zij op een open manier aan de onderwijsontwikkeling. Medewerkers nemen de verantwoordelijkheid voor hun werk, zowel binnen als buiten hun vakgebied. Het USG is een gemeenschap, waar iedereen bij betrokken is. Voor alle medewerkers staat de vraag centraal: hoe kan ik zo goed mogelijk bijdragen aan de ontwikkeling van de leerlingen en de school?
Het gymnasium onderscheidt zich van het atheneum door onder andere de klassieke talen. Zij vormen de basis van kennis over onze cultuur en een bron van inspiratie. Dat maakt hen van essentieel, maar niet uitsluitend, belang voor de intellectuele vorming van de leerlingen. Alhoewel de klassieke taal en de klassieke vorming belangrijk zijn voor ons gymnasium, is dit niet het enige verschil met het atheneum. Het gymnasium onderscheidt zich ook door een cultuur van leergierigheid, tolerantie, initiatief en vrijheid. Centraal staat de autonomie van de leerling.
We streven ernaar maatwerk te bieden binnen de context van klassikaal onderwijs. Leren is zowel een sociale als een individuele activiteit. We proberen op een afgewogen manier rekening te houden met verschillen tussen leerlingen.
Een leerling kan niet zonder docenten, niet zonder medeleerlingen en niet zonder ouders of verzorgers die hem ondersteunen. De verwachting is dat ouders positief betrokken zijn bij de school, dat zij hun kind helpen zich aan afspraken te houden en dat zij hun kind voldoende ondersteunen bij het leren.
In de afgelopen jaren hebben wij ons gebogen over de vraag hoe de dagindeling passender kan worden gemaakt bij de onderwijsbehoeften van de leerlingen en van de docenten. Dat heeft ertoe geleid dat we een 80/40-minutenrooster (in plaats van een 45/90-minutenrooster) hebben ingevoerd. Hierdoor is de urenverdeling veranderd (bijvoorbeeld een vak met drie lesuren van 45 minuten is nu 1x80 minuten en 1x40 minuten). In de vrijgemaakte tijd komen zogenaamde ‘VVV-lessen: verbreding, verdieping, versnelling (keuzelessen zoals GLOS en Utalent, zelfstudie, HPG, keuzemodules, vakoverstijgende lessen, enz.).
Kwaliteit
Alle middelbare scholen in Nederland presenteren zich op www.scholenopdekaart.nl. Daar is informatie te vinden over de resultaten, het beleid en de kenmerken van het USG. De Onderwijsinspectie houdt toezicht op alle scholen voor voortgezet onderwijs in Nederland. Op de site van de inspectie kunt u o.a. de zogenaamde ‘opbrengstenkaart’ inzien. Daaruit blijkt dat de inspectie positief oordeelt over alle aspecten van het toezicht op het USG en haar wederom het oordeel ‘goed’ heeft toegekend.
De examenresultaten zijn structureel hoger dan het landelijk gemiddelde van het vwo en vaak ook hoger dan dat van de zelfstandige gymnasia. Ons slagingspercentage ligt doorgaans boven de 95%.
Bekijk via de link hiernaast zijn de exacte slagingspercentages van de afgelopen jaren te vinden, net als de doorstroomgegevens uit de onder- en bovenbouw.
Uit verschillende externe onderzoeken, maar vooral uit de jaarlijks gehouden onderzoeken onder leerlingen en ouders blijkt dat men de kwaliteit van het onderwijs, de sfeer, de verstandhouding tussen docenten en leerlingen, de organisatie, het gebouw en de veelzijdigheid in onderwijsaanbod en ondersteuning hogelijk waardeert. De uitkomsten van de onderzoeken en enquêtes worden door de schoolleiding besproken met het team. Ouders kunnen ze inzien op de website van school.
Het USG is al sinds 2012 erkend als ‘excellente school’. In 2016 is dit predicaat overgenomen door de Onderwijsinspectie en voor drie jaar (2015 – 2018) toegekend. In juli 2022 is het predicaat opnieuw toegekend voor de volle breedte van ons onderwijsaanbod.
